OBJAWY
♦ Tępy lub ostry ból zęba przy nagryzaniu lub żuciu.
♦ Bolesność zębów, dziąseł, szczęk.
ZGŁOŚ SIĘ DO LEKARZA, JEŚLI:
♦ Dziąsła są bolesne, czerwone i obrzęknięte; może to być wyrzynający się ząb albo choroba dziąseł.
♦ Odczuwasz stały pulsujący ból w zębie albo ząb jest wyjątkowo wrażliwy na gorąco lub zimno; może to być próchnica (ubytek) wymagająca nowego lub powtórnego wypełnienia (plombowania). Jeśli próchnica jest daleko posunięta, może okazać się konieczne leczenie przewodowe. Możesz mieć także ropień zęba – jest to poważne zakażenie wymagające leczenia w trybie nagłym.
♦ Masz ostry ból zęba; ząb jest wysadzony lub luźny; masz przy tym gorączkę. Zgłoś się niezwłocznie do dentysty; może to być ropień zęba.
Ból zęba może powodować po prostu cząstka pokarmu wklinowana między ząb a dziąsło. W tym przypadku wystarcza zwykle wypłukanie lub wydłubanie drobiny powodującej ból. Jeżeli jednak ból nie daje się tak łatwo usunąć, prawdopodobnie mamy do czynienia z chorobą zęba, która bez leczenia może mieć poważne następstwa.
Ubytku zęba nie daje się wyleczyć, można jednak powstrzymać dalszy rozkład zęba, jeśli przestrzegać się będzie konwencjonalnej higieny jamy ustnej. Inną przyczyną bólu może być niewyrżnięty ząb – ząb rosnący pod złym kątem – oraz choroba dziąseł, która powoduje stan zapalny wokół zęba, tak że trudno jest określić, czy ból pochodzi od zęba, czy od przyzębowych tkanek miękkich.
Najlepszym środkiem przeciwko bólowi zębów jest zapobieganie próchnicy. Naturalne sposoby mogą być pomocne w łagodzeniu dolegliwości, bezwzględnie konieczne jest jednak konwencjonalne zatrzymanie postępu próchnicy lub zakażenia.
PRZYCZYNY
Główną przyczyną wywołującą próchnicę są płytki nazębne, składające się z bakterii, kwasów i cukrów, które prowadzą do powstawania ubytków w ochronnej warstwie szkliwa zębowego. Początkowo płytki nazębne nie dają żadnych objawów, ale w miarę postępu próchnicy pojawia się kłujący ból przy zetknięciu z pokarmem gorącym, zimnym, słodkim lub kwaśnym.
Jeśli próchnica jest nieleczona, bakterie zakażają zębinę, a następnie miazgę, która wypełnia komorę zębową. Przy zwalczaniu zakażeń powstaje w miazdze zębowej ropa, która powoduje bolesny ropień. Nieleczony ropień może doprowadzić do zniszczenia kości żuchwy lub zakażenia zatoki szczękowej, a nawet do ogólnej posocznicy.
Niewyrżnięty ząb zdarza się u starszych nastolatków i u osób 20-25-letnich, kiedy to wyrastają trzecie zęby trzonowe, czyli tzw. zęby mądrości. Zęby te bywają często za duże w porównaniu z wielkością szczęki lub żuchwy i dlatego nie wyrzynają się całkowicie z dziąseł albo wyrastają pod kątem, uciskając zęby sąsiednie, lub zatrzymują drobiny pokarmu, co powoduje ból i zakażenie.
Ból zębów może być spowodowany przez ucisk od strony przekrwionej zatoki, przyczyną może być też zgrzytanie zębów albo uderzenie w twarz.
LECZENIE
MEDYCYNA KONWENCJONALNA
W większości przypadków próchnicy dentysta usuwa zmienioną tkankę zębową i powstałe ubytki wypełnia materiałem trwałym. Przy dużych zmianach konieczne bywa leczenie przewodowe, które polega na usunięciu miazgi zębowej, wypełnieniu kanału i komory zębowej i nałożeniu koronki. W przypadku ropnia dentysta prawdopodobnie najpierw przepisze antybiotyk. Jeśli stopień zniszczenia zęba uniemożliwia leczenie przewodowe albo ząb jest niewyrżnięty, wówczas zwykłym postępowaniem jest wyrwanie zęba.
METODY NATURALNE
Przy bólach będących wynikiem próchnicy trzeba zgłosić się do dentysty, ale kuracje naturalne mogą złagodzić dolegliwości.
TERAPIA ZIOŁOWA
Wcieranie w dziąsło wokół bolącego zęba olejku goździkowego (Syzygium aromaticum) albo mirtowego (Commiphora molmol) powoduje jego odrętwienie.
DOMOWE SPOSOBY LECZENIA
Wypróbuj następujące sposoby uśmierzania bólu:
♦ Płucz usta słoną wodą; jeśli płukanie nie pomaga, delikatnie oczyść zęby z uwięźniętych cząstek pokarmu.
♦ Doprowadź do odrętwienia dziąseł: ssij przez minutę kawałek lodu, co spowoduje zdrętwienie dziąsła wokół bolącego zęba.
♦ Zastosuj chłodzenie; wprawdzie ciepłe okłady mogą zmniejszać ból, jednak w przypadku zakażenia ogrzewanie sprzyja rozszerzaniu się zakażenia.
ZAPOBIEGANIE
♦ Szczotkuj i oczyszczaj zęby po jedzeniu; używaj nieabrazyjnych past z fluorem. W żadnym przypadku nie stosuj tzw. wybielaczy, które często zawierają substancje abrazyjne (ścierające szkliwo).
♦ Ogranicz spożywanie słodyczy i węglowodanów.
♦ Poddawaj zęby profesjonalnemu oczyszczaniu co pół roku i pamiętaj o kontrolnym badaniu dentystycznym raz na rok.